Λείπει το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ από τη Σαρακοστή; Η απάντηση σαφέστατα αρνητική, αφού πιστή στο ραντεβού της η δεύτερη τη τάξει κινηματογραφική γιορτή της πόλης ανοίγει τις πύλες της στις 11 Μαρτίου, θέλοντας να μας κάνει για μία ακόμη φορά κοινωνούς του κινηματογράφου τεκμηρίωσης. Φέτος μάλιστα είναι μια σημαδιακή χρονιά, καθώς το φεστιβάλ συμπληρώνει 18 χρόνια, ενηλικιώνεται δηλαδή και χωρίς να το πολυθέλει θα απογαλακτιστεί, αφού ο πρόεδρος και ιδρυτής του Δημήτρης Ειπίδης, ο «πατέρας» του, αποφάσισε να το αφήσει να συνεχίσει μόνο την πορεία του στον κόσμο, δηλώνοντας πως η φετινή διοργάνωση θα είναι η τελευταία του.
Συναρπαστικές όψεις της σύγχρονης πραγματικότητας αναδεικνύονται μέσα από τα ελληνικά ντοκιμαντέρ του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Κοινωνία και πολιτική, ανθρώπινα δικαιώματα και προσφυγικό, μνήμες από το παρελθόν, πορτρέτα ανθρώπων με ξεχωριστές ιστορίες ζωής, τέχνες, περιβαλλοντικά ζητήματα, εμπνέουν μεταξύ άλλων τους Έλληνες δημιουργούς, συνθέτοντας ένα τολμηρό μωσαϊκό ιστοριών που αξίζει να καταγραφούν. Συνολικά 72 ελληνικά ντοκιμαντέρ, τόσο στο διεθνές πρόγραμμα όσο και στο ελληνικό πανόραμα, θα προβληθούν φέτος στη Θεσσαλονίκη, έχοντας το καθένα το δικό του ενδιαφέρον. Εμείς θα κάνουμε μια επισφαλή επιλογή, προτείνοντας αυτά που για κάποιο λόγο μας κέντρισαν περισσότερο.
Από τη θεματική Κρίση και αντίδοτα στην κρίση ξεχωρίζουμε το ντοκιμαντέρ Επόμενος σταθμός: Ουτοπία του Απόστολου Καρακάση που καταγράφει την περιπέτεια της αυτοδιαχείρισης του εργοστασίου ΒΙΟ.ΜΕ στη Θεσσαλονίκη, το οποίο μετά το κλείσιμό του πέρασε στα χέρια των εργατών και τις Αόρατες διαδρομές της Γιάννας Δελατόλα, όπου παρακολουθούμε τις ιστορίες τριών ξεχωριστών ξεναγών – αστέγων που συμμετέχουν στις κοινωνικές περιηγήσεις που οργανώνει στην Αθήνα το περιοδικό δρόμου ΣΧΕΔΙΑ. Δύο ταινίες του προγράμματος δίνουν έμφαση στην αλληλεγγύη που αναδύθηκε ως αντίδοτο στην κρίση: Το ντοκιμαντέρ Solitaire où Solidaire? Μόνος ή αλληλέγγυος; της Ειρήνης Καραγκιοζίδου, Αιμιλίας Κουγιουμτζόγλου, Κικής Μουστακίδου, Σταυρούλας Πουλημένη, Χρύσας Τζελέπη και Άκη Κερσανίδη, θέτει στο προσκήνιο το σημαντικό έργο του Κοινωνικού Ιατρείου Αλληλεγγύης στην Θεσσαλονίκη, ενώ το φιλμ Σκόρος: Αντικατανάλωση στην κρίση της Αθηνάς Σούλη εστιάζει σε μια εναλλακτική λύση, βασισμένη στην ανταλλαγή και την προσφορά ειδών στην κολεκτίβα «Σκόρος» των Εξαρχείων.
Στη θεματική Πολιτική και τα δύο φιλμ φαίνεται να έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον: η ταινία Μια μέρα με τον Έβο Μοράλες του Ιάσωνα Πιπίνη, είναι ένα 24ωρο από τη ζωή του προέδρου της Βολιβίας, του πρώτου ιθαγενή προέδρου στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής, ο οποίος εξομολογείται στην κάμερα τις απόψεις του περί εξουσίας, φτώχειας και όχι μόνο, ενώ το ντοκιμαντέρ Χρυσή Αυγή: Προσωπική υπόθεση της Ανζελίκ Κουρούνη διερευνά για χρόνια την οργάνωση του κόμματος, ενώ ταυτόχρονα καταγράφει σκέψεις και μαρτυρίες των ψηφοφόρων του.
Από τη θεματική Πρόσφυγες ξεχωρίζουμε το ντοκιμαντέρ Ο πιο μακρύς δρόμος της Μαριάννας Οικονόμου, το οποίο εκτυλίσσεται στις φυλακές ανηλίκων του Βόλου, όπου καταλήγουν τρεις νεαροί από τη Συρία και το Ιράκ έχοντας πέσει θύματα διακινητών, ενώ στη θεματική Ανθρώπινα δικαιώματα το ντοκιμαντέρ Η δεύτερη ευκαιρία του Μενέλαου Καραμαγγιώλη που ακολουθεί έναν έφηβο Λιθουανό, τρόφιμο σε φυλακή ανηλίκων στην Ελλάδα, ο οποίος διεκδικεί μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή.
Με φόντο το σήμερα, το ντοκιμαντέρ O φίλος μου ο Larry Gus του Βασίλη Κατσούπη είναι αφιερωμένο στην εκρηκτική παρουσία του Larry Gus, ενός ξεχωριστού έλληνα μουσικού της νεότερης γενιάς από τη θεματική Προσωπικότητες, ενώ όψεις της νεότερης ελληνικής Ιστορίας (από την αντίστοιχη θεματική) αναδεικνύονται στο ντοκιμαντέρ Σιωπηλός μάρτυρας του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου, που εστιάζει στο κλείσιμο της Φυλακής Τρικάλων το 2006, έπειτα από 110 χρόνια λειτουργίας.
Στη θεματική Άνθρωποι της διπλανής πόρτας από διάφορες ενδιαφέρουσες ιστορίες διαλέγουμε το ντοκιμαντέρ Το όνειρο του Πάολο των Κυρηναίου Παπαδημάτου και Γιάννη Αβραμόπουλου, το οποίο παρακολουθεί τον εκκεντρικό ήρωά του, που επιβιώνει στην ταράτσα μιας κατεστραμμένης πολυκατοικίας των Εξαρχείων, ενώ το Έρικ των Φαίδωνα Γκρέτσικου και Πάνου Τράγου εστιάζει στον σωσία του θρυλικού ποδοσφαιριστή Ερίκ Καντονά, ο οποίος ζει στην Ποταμιά Θάσου.
Τελειώνοντας από τη θεματική Αναζητώντας απαντήσεις με φόντο την Πρέβεζα το ντοκιμαντέρ Επέκεινα του Κωνσταντίνου Ακρίβου διατυπώνει μια φιλοσοφικού ύφους αναζήτηση για τη ζωή και την επιθανάτια κατάσταση.
Όπως γίνεται φανερό, οι επιλογές είναι πολλές, σίγουρα ο καθένας θα βρει κάτι που τον ενδιαφέρει, οπότε μην χάσετε την ευκαιρία και δηλώστε παρόν σ’ αυτή τη γιορτή της πόλης. Δεν μας έχουν μείνει και πολλοί λόγοι για να γιορτάζουμε άλλωστε..
Ορέστης Μανασής
