Από το Ηλεκτρονικό Περιοδικό της «Αίθουσας» του Νοεμβρίου του ΚΕ.Μ.Ε.Σ. αναδημοσιεύουμε… εμπλουτισμένο ένα ενδιαφέρον κείμενο της συντακτικής ομάδας για τις φετινές ελληνικές ταινίες.
Στο επίσημο πρόγραμμα του φεστιβάλ θα παρακολουθήσουμε κάποια ελληνικά φιλμ. Άλλα θα προβληθούν στην αγορά, ορισμένα προβλήθηκαν ήδη στις αίθουσες ή σε άλλα εγχώρια φεστιβάλ… Εν πάση περιπτώσει παρακολουθώντας τα φετινά ελληνικά φιλμ (συμπεριλαμβανομένων και των κυπριακών) καταλήξαμε σε θετικά συμπεράσματα: Και η ποσότητα είναι ικανοποιητική και η πολυφωνία και η ποιότητα. Και επειδή είναι μη πρέπον να ξεχωρίζεις ενδεικτικά, η γενική άποψη είναι η ακόλουθη: Μέσα σε μια χρονιά πρέπει να περιμένουμε πάνω από 6-8 πολύ καλά φιλμ. Φέτος ίσως ο αριθμός να πλησιάζει και τα… δέκα, πράγμα που είναι ενθαρρυντικό. Ωστόσο, οι καλές ταινίες χρειάζονται και τους θεατές και το ζητούμενο είναι πώς αυτοί θα ξαναγυρίσουν στις αίθουσες. Και για την ακρίβεια, θα πρέπει να γνωρίσουμε πώς και γιατί απομακρύνθηκαν από το εθνικό σινεμά…
Ειδικές προβολές
Ο Φίλιππος Τσίτος, βραβευμένος διπλά στο φεστιβάλ του Σαν Σεμπάστιαν, μας στέλνει τον Άδικο κόσμο, ταινία με φιλοσοφικά ερείσματα, μια «μαύρη» κωμωδία παρεξηγήσεων της νεοελληνικής πραγματικότητας, αλλά με άποψη: Πόσο μπλεγμένη είναι η αλήθεια στην εποχή μας στη χώρα μας; Το φιλμ αναδεικνύει ένα μισανθρωπικό στιλ, είναι λειτουργικό, αργό και ατμοσφαιρικό.
Το Man At Sea, η νέα ταινία του Κωνσταντίνου Γιάνναρη, προβάλλεται με νέο μοντάζ. Κοινωνική δημιουργία με ψυχαναλυτικά σχήματα και αναφορές στις σχέσεις εξουσίας. Όσοι είδαν το Πλοίο των παρανόμων του Σκολιμόφσκι θα νοιώσουν τις ομοιότητες, αλλά και τις διαφορές. Ο καπετάνιος, η σύζυγός του, οι μετανάστες, η θάλασσα, η υποκατάσταση του χαμένου γιού, οι σχέσεις. Πολύ καλές προθέσεις, ενώ ο σκηνοθέτης με το νέο μοντάζ μείωσε ιδιαίτερα την αφήγηση voice off που υπήρχε στην αρχική κόπια που είδαμε στο Βερολίνο.
Επίσημο πρόγραμμα
Στο επίσημο πρόγραμμα «Ελληνικές ταινίες 2011» υπάρχουν και οι δύο που λαμβάνουν μέρος στο διαγωνιστικό τμήμα.
Ο Μενέλαος Καραμαγγιώλης με το J.A.C.E. (Just Another Confused Elephant σημαίνουν τα αρχικά του τίτλου) φτιάχνει μια σύγχρονη κοινωνική τοιχογραφία με περιπέτειες, συμμορίες, εκμετάλλευση. Είναι ένα καλογυρισμένο φιλμ με μεγάλες φιλοδοξίες, το οποίο αναμετράται με πολλά θέματα μαζί.
Ο Παναγιώτης Φαφούτης με τον Παράδεισο, είναι ο δεύτερος Έλληνας σκηνοθέτης που διεκδικεί φέτος τον Χρυσό Αλέξανδρο, το βραβείο του διεθνούς διαγωνιστικού. Πρόκειται για μια καλογυρισμένη σπονδυλωτή ταινία –να σημειώσουμε πως φέτος διαπιστώσαμε πως υπάρχουν πολλά σπονδυλωτά φιλμ, πράγμα που σαφώς σημαίνει κάτι. Ο Παράδεισος επικεντρώνεται στο καρναβάλι των Πατρών. Με κοινό τόπο αυτή τη γιορτή, εξελίσσονται διάφορες ιστορίες. Φίλοι, εραστές, άπιστοι, χαρούμενοι και πικραμένοι. Το φινάλε της ταινίας είναι έξυπνο και υπαινίσσεται πως όλοι είμαστε ηθοποιοί και μέτοχοι σ’ αυτά τα γεγονότα.
Στο επίσημο ελληνικό πρόγραμμα υπάρχουν, πέρα από τις δύο προαναφερθείσες, άλλες πέντε ταινίες.
Ο Κώστας Καπάκας με το Magic Hour μας προσφέρει μια road movie «πέρα καρδιά» με πρωταγωνιστή τον Ρένο Χαραλαμπίδη, άνετο και με τη δομή ανεξάρτητης αμερικανικής ταινίας. Δύο τύποι περιπλανιούνται και τα τινάζουν όλα στον αέρα μέσα από το χιούμορ. Η αναφορά στη σύγχρονη Ελλάδα είναι ολοφάνερη.
Ο Ιάσων Τζαβέλας με τη Σωτηρία μάς προσφέρει ένα έξοχο soundtrack, σε μια εντυπωσιακά φορμαλιστική ταινία, με άποψη που μεταφέρει μεταφυσικές αναζητήσεις. Θα προτιμούσαμε άλλο τέλος, αλλά, εν πάση περιπτώσει, δεν είμαστε ο σκηνοθέτης. Ωραίο, πειστικό θρίλερ με ορισμένα σκοτεινά σημεία.
Πρωτότυπο και σε αγγλική γλώσσα, για να ταιριάζει με το στιλ, το F.L.S. του Θάνου Τσάβλη (σημαίνει Forest(of) Lost Souls) θυμίζει… Ταραντίνο και ταινία πολεμικών τεχνών και είναι αρκούντως διασκεδαστική.
Η Πόλη των παιδιών μας εντυπωσίασε. Ο Γιώργος Γκιγκαπέππας σ’ ένα σπονδυλωτό φιλμ συνδυάζει άψογη γραφή, στιλ, κοινωνική ματιά, μοίρα, με έξοχη διεύθυνση ηθοποιών. Το φινάλε είναι εντυπωσιακό.
Θετική έκπληξη και από το νεαρότατο συμπολίτη μας Γιώργο Παπαϊωάννου. Ο Σούπερ Δημήτριος σατιρίζει τις εμμονές των Σαλονικιών, είναι ελεύθερο ριμέικ του… «Σούπερμαν» και «επιστημονική φαντασία» χαμηλού κόστους.
Το επίσημο πρόγραμμα συμπληρώνουν δύο ελληνικές συμπαραγωγές.
Το κορίτσι με τα μεγάλα μάτια του Αλέξη Τσάφα μιλάει την πορτογαλική, είναι καλοφτιαγμένο και αποτελεί συμπαραγωγή με το Πράσινο Ακρωτήρι.
Ασπρόμαυρη, με σκηνικό παιγνίδι τριών ατόμων και στιλιζάρισμα η Αφροδίτη στην αυλή του Τηλέμαχου Αλεξίου διαθέτει κάποιες ιδιαίτερα τολμηρές σκηνές. Αποτελεί συμπαραγωγή με τη Γερμανία.
Στην Αγορά
Στην Αγορά όσοι ενδιαφέρονται να έχουν μια πλήρη εικόνα του ελληνικού κινηματογράφου, μπορούν να παρακολουθήσουν… πολύ πράγμα.
Και ξεκινάμε με τις ταινίες που ήδη έχουν προβληθεί εμπορικά στους κινηματογράφους.
Ο Κόκκινος ουρανός της Λάγιας Γιούργου είναι πολύ καλοφτιαγμένος. Μας άρεσε και πάλι τώρα που το ξανάδαμε το Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένα του Σωτήρη Γκορίτσα. Έξοχος ο Μηνάς Χατζησάββας που κάνει έναν σπουδαίο ρόλο ως αδιάφθορος αστυνομικός και στο J.A.C.E.. Πρόσφατα είδαμε στις αίθουσες την πολύ καλή Αμνηστία του Μπουγιάρ Αλιμάνι (που είναι η πρόταση της Αλβανίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ). Θα ξαναδούμε και το Γάλα και θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε πώς και γιατί, ενώ ως θεατρικό έργο πήγε εξαιρετικά, απέτυχε ως σινεμά. Το Wasted Youth είναι έξοχο φιλμ, παρά την εμπορική αποτυχία του. Και το DOS θα προβληθεί σ’ αυτήν τη σειρά ταινιών.
Συνεχίζουμε με ταινίες που ήδη έχουν προβληθεί σε άλλα ελληνικά φεστιβάλ, αλλά δεν έχουν βρει ακόμα το δρόμο τους προς τις αίθουσες.
Όπως διαπιστώθηκε και στην προβολή του στις «Νύχτες πρεμιέρας», ο Αννίβας προ των πυλών της Ελισάβετ Χρονοπούλου είναι μια πανέξυπνη πολιτικοκοινωνική ταινία – μετωνυμία με ταξικά στοιχεία. Αγώνες αλόγων, κοπέλες αναβάτριες, ο προπονητής, το παρελθόν και το παιχνίδι της κοινωνικής αναρρίχησης, που ουσιαστικά παραπέμπει στο ελληνικό «όνειρο», «κατάμαυρο» πλέον. Όλη η ταξική ιεραρχία καταγράφεται πολύ έξυπνα και τολμηρά. Έξοχος ρυθμός, στυλ, διεισδυτική ματιά, ελλείψεις. Είναι η πρώτη ταινία (παγκοσμίως) που γυρίζεται για την γυναικεία ιππασία.
Ο Κύπριος Ηλίας Δημητρίου στο Fish & Chips γύρισε μια πολύ εντυπωσιακή ταινία – σχόλιο για θέματα ταυτότητας σε μια δοσμένη, παγκοσμιοποιημένη κοινωνία. Ο επίσης Κύπριος Στέλιος Καμμίτσης είναι καλός και συγκινητικός στα Κωλόπαιδα, ταινία που κάνει μια τολμηρότατη αναφορά στο θάνατο του Αλέξη Γρηγορόπουλου τον Δεκέμβριο του 2008, κάτι που ισχύει και στο Wasted Youth. Δηλαδή η κοινωνική ματιά εξασφαλίζεται και διασφαλίζεται.
Και ο Κώστας Χαραλάμπους μας δίνει μια πολύ σκληρή ταινία με το Κόκκινη κλωστή δεμένη. Γυρισμένη σε περιοχές της Καστοριάς αναφέρεται σε γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου κάπου κοντά στη Λάρισα. Τεκμηριωμένα, ιστορικά στοιχεία σε ένα φιλμ ιδιαίτερα δυνατό.
Ο ηθοποιός Γιώργος Πυρπασόπουλος κάνει την έκπληξη. Διασκευάζοντας ένα πετυχημένο, θεατρικό έργο, μας προσφέρει το 4ever. Εκπληκτικοί ρόλοι, ανατροπές, μια άλλη προσέγγιση του Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ, δυνατό happening, αποτελεσματική σκηνοθεσία, μνήμες Μπέργκμαν και Αντονιόνι μαζί. Εντυπωσιαστήκαμε!
Πολύ εντυπωσιακός είναι και ο Δημήτρης Αθανίτης στο Τρεις μέρες ευτυχίας, ένα σκληρό, ονειρικό, σπονδυλωτό νυχτερινό, κοινωνικό νουάρ. Πολύ καλό και ειλικρινές.
Σειρά έχουν ταινίες τίνι τρόπω του «πληροφοριακού» τμήματος.
Το Athens Through the Mobile Eye του Άγγελου Θεοδωρόπουλου βασίζεται σε μια πρωτότυπη ιδέα, που όμως επαναλαμβάνεται. Αποτέλεσμα: ένα υποκειμενικό, διαφορετικό ντοκουμέντο. Ο Γιώργος Μπακόλας μάς προσφέρει το μεταφυσικό θρίλερ Οι δαιμονισμένοι, ο Δημήτρης Μακρής το καλοφτιαγμένο Περί έρωτος, ο Γιάννης Σολδάτος το φιλόδοξο και πολυεπίπεδο Βίοι αγίων. Στο Σαπίλα, ξεφτίλα και τεκίλα ο Νίκος Ζερβός με την αισθητική του σινεμά κολάζ επιτίθεται κατά πάντων. Ο Γιώργος Βρεττός στο Πανταχόθεν ελεύθεροι μας δίνει μια low budget ταινία, αναφορά στο σινεμά και την ελληνική κοινωνία…
Τελικό συμπέρασμα: Αυτή η χρονιά της τρομερής κρίσης μάς φέρνει πολλές καλές ταινίες. Μπράβο στο ελληνικό σινεμά που υπάρχει και αντιστέκεται, δηλώνει “παρών”, βελτιώνεται, διαθέτει πολλές ταινίες παρά τη (σχεδόν) παντελή έλλειψη κρατικής χρηματοδότησης. Το 2011 μας φαίνεται (τουλάχιστον) ως η καλύτερη ελληνική χρονιά της τελευταίας δεκαετίας. Υπερβολικό; Ίσως. Από την άλλη μεριά, αυτός ο πληθωρισμός και εκφράζει (και απαντά) την κοινωνία…