Από το ανορθόδοξο σκηνοθετικό του ντεμπούτο το 1966, με το What’s Up, Tiger Lily?, μέχρι σήμερα, έχουν περάσει 50 χρόνια ή αλλιώς Μισός Αιώνας. Και σ’ αυτό το διάστημα, ο 80χρονος πια Γούντι Άλλεν έχει σκηνοθετήσει 53 ταινίες. Μέσος όρος , κάτι παραπάνω από 1 ταινία την χρονιά. Αν λάβουμε υπ’ όψιν και τα 76 πονήματά του σαν συγγραφέα και σεναριογράφου, τις 50 του ερμηνείες σαν ηθοποιού και την ενεργό του συμμετοχή στην Μουσική Σκηνή, σαν Τζαζίστα (παίζει ο ίδιος κλαρινέτο), καταλαβαίνουμε πως έχουμε να κάνουμε μ’ έναν άνθρωπο που ζει και αναπνέει μέσα από την Τέχνη. Και το Σεξ. Και την Νέα Υόρκη. Και την Εβραϊκή Κοινότητα. Και την Κριτική της, μπολιάζοντας το έργο του μ’ έναν πλάγιο Αθεϊσμό. Και τις Νευρώσεις του (λόγω ύψους και ατσούμπαλης εμφάνισης). Και την Αγάπη του για τον Ίγκμαρ Μπέργκμαν. Και τον Φεντερίκο Φελλίνι. Και…

Όλα τα ανωτέρω και πολλά ακόμα, μπορεί κανείς να τα ανιχνεύσει μερικώς ή εξ ολοκλήρου στις ταινίες του. Και μπορούμε να πούμε πως το ύφος του έχει δημιουργήσει ολόκληρη Σχολή (δέστε και το πρόσφατο «Η Μάγκι έχει Σχέδιο»). Μόνο που…
Μόνο που, μετά την εξαιρετική αναλαμπή του «Μεσάνυχτα στο Παρίσι» (2011), οι ταινίες του που ακολούθησαν ήταν κατώτερες των προσδοκιών μας, βασισμένες σε ιδέες από άλλες ταινίες, εξώφθαλμα όπως το «Θλιμμένη Τζασμίν» από το «Λεωφορείο ο Πόθος», ή πιο δυσδιάκριτα όπως το «Μαγεία στο Σεληνόφως» από το «Ωραία μου Κυρία». Και φυσικά επιστέγασμα όλων, η μεγάλη περσινή «πατάτα» του «Παράλογου Ανθρώπου» όπου προσπαθούσε (;) να αναμασήσει κάτι από το δικό του Match Point.
Με το Café Society προσπαθεί να ξαναβρεί τον καλό του εαυτό συνδυάζοντας ρομαντική ιστορία, καταδικασμένη αγάπη, νοσταλγία του κινηματογραφικού παρελθόντος, γκαγκστερική ταινία, εξ απαλών ονύχων κριτική της Εβραϊκής Κοινότητας, χιουμοριστές ατάκες, αθεϊστικά σχόλια και αμήχανες καταστάσεις. Έτσι ο χρόνος είναι πίσω στο 1930 και ο χώρος διασπάται στα δύο : το γκλαμουράτο Χόλλυγουντ από την μια (που ουδέποτε ο Άλλεν έτρεφε ιδιαίτερη συμπάθεια γι’ αυτό) και η Νέα Υόρκη από την άλλη, που κι αυτή διασπάται στα δύο : την τυπική μικροαστική Εβραϊκή οικογένεια και την Υψηλή Κοινωνία των πολυτελών Κλαμπς, δηλ. την αποκαλούμενη Café Society, και των trendy jazz club-joint καταγωγίων. Όμως αυτή η πολυδιάσπαση των χώρων και των αναφορών στα ποικίλα κινηματογραφικά είδη, πασπαλισμένη μάλιστα με την ιδιαίτερη σαρδόνια και ανάλαφρη ματιά του Άλλεν, καθόλου δεν βοηθάει στην ανάπτυξη του δραματουργικού ιστού της ταινίας. Έτσι δημιουργείται η εντύπωση ποικίλων άσχετων με το κεντρικό θέμα επεισοδίων, που έχουν την ανάγκη της φωνής του ίδιου του Γούντι Άλλεν σαν αφηγητή για να αποκτήσουν ενότητα και συνάφεια. Και είναι κρίμα, που έχουμε άλλη μια χαμένη ευκαιρία για κάτι πιο ουσιαστικό, διαχρονικό και απόλυτα αληθινό. Έτσι ο πρωτάρης Μπόμπι (Τζέσσε Άϊζεμπεργκ) από το Μπρονξ, θα βρεθεί προστατευόμενος του θείου του, μεγαλοαντζέντη του Χόλλυγουντ Φιλ (Στιβ Καρέλ) και θα ερωτευτεί την συνοδό που του έχει επιβάλλει ο θείος του, την εκ Νεμπράσκας, Βόνι- από το Βερόνικα (Κρίστεν Στιούαρτ), χωρίς να ξέρει πως η ίδια διατηρεί χρόνιο δεσμό με τον παντρεμένο θείο του. Μπόμπι και Βόνι απεχθάνονται την επιτήδευση, την επίδειξη και την ψευτιά των Σταρς. Όταν , όμως, έρχεται η ώρα της επιλογής ποιόν θα διαλέξει τελικά από τους 2 άντρες η «απλή» Βόνι; Χρόνια μετά, κι αφού ο «απλοϊκός» Μπόμπι έχει μετατραπεί σε σικάτο Διευθυντή πολυτελούς και in Κλαμπ της Νέας Υόρκης, κι αφού έχει παντρευτεί μια άλλη πολύφερνη Βερόνικα ( εκθαμβωτική η Μπλέϊκ Λάϊβλι), θα ξανασυναντήσει πάλι την σοφιστικέ και κοσμική πια Βόνι στο Κλαμπ του. Τι θα γίνει; … Η συνέχεια επί της Οθόνης. Όπως λεγόταν και παλιά.
Και είναι αυτό το θέμα, που κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε να δεσπόζει στην ταινία και να διερευνηθεί διεξοδικά. Το πώς 2 νέοι άνθρωποι που στα νιάτα τους στέκονται κριτικά απέναντι σ’ ένα Σύστημα κάλπικων αξιών και λουστραρισμένης βιτρίνας γίνονται με την πάροδο του χρόνου, οι καλύτεροι εκπρόσωποί του. Φαινόμενο Παγκόσμιο και Πανελλαδικό. Έχουν επίγνωση της κατάντιας τους; Τα άδεια βλέμματα Βόννις και Μπόμπι καθώς υποδέχονται την νέα χρονιά, δείχνει πως αντιλαμβάνονται την κενότητά τους. Δυστυχώς, όμως, δεν φτάνει αυτό για να σώσει την κατάσταση από τον ανεξέλεγκτο πλουραλισμό που έχει επιβάλλει στην ταινία του ο Άλλεν. Ο Βιττόριο Στοράρο στην πρώτη τους συνεργασία, μεγαλουργεί στη Φωτογραφία. Σάντο Λοκουάστο και Σούζυ Μπέντζιγκερ κάνουν θαύματα στον Σχεδιασμό Παραγωγής και στα Κοστούμια. Α, ναι ! Το επεισόδιο με την πρωτάρα πόρνη (Άννα Καμπ) για το ξεπαρθένεμα του Μπόμπι, είναι τυπικά Γουντιαλλενικό (μέχρι και ο Άϊζεμπεργκ είναι εκεί ρέπλικα του Άλλεν) της 1ης του περιόδου. Και μέσα στην αμηχανία του, απόλυτα διασκεδαστικό.
Αχιλλέας Ψαλτόπουλος
Σκηνοθέτης, Ηθοποιός, Κριτικός

Café Society