Το συγκλονιστικό έργο Η Μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της, ένα από τα (πολλά) αριστουργήματα του Μπέρτολτ Μπρεχτ, ανεβαίνει αυτή την περίοδο στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος σε σκηνοθεσία Νικίτα Μιλιβόγεβιτς, μετάφραση Γιώργου Δεπάστα και τη μοναδική Λυδία Φωτοπούλου.
Κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Τριακονταετούς –θρησκευτικού- Πολέμου (1618 – 1648) ανάμεσα στους Προτεστάντες και τους Καθολικούς, μια δαιμόνια εμπόρισσα, η Άννα Φήρλινγκ, γνωστή σε όλους ως Μάνα Κουράγιο, πασχίζει να επιβιώσει και να μεγαλώσει τα τρία της παιδιά –από διαφορετικό πατέρα το κάθε ένα- ζώντας παρασιτικά από τον πόλεμο, κάνοντας παζάρια, πουλώντας και αγοράζοντας ό,τι μπορεί να σκεφτεί ο ανθρώπινος νους. Με μοναδικά της όπλα ένα κάρο με εμπορεύματα, την πονηριά και το μυαλό της, τη σκληρότητά της αλλά κυρίως τη δυνατότητά της να προσαρμόζεται σε κάθε περίσταση η Μάνα Κουράγιο πορεύεται ακολουθώντας κατά πόδας το στρατό και τον πόλεμο, ουσιαστικά κυνηγώντας τον, πιστεύοντας πως μόνο μέσα στις συνθήκες αυτές θα μπορέσει να πλουτίσει και να «κάνει χρυσές δουλειές» κατά τα δικά της λεγόμενα. 
Ωστόσο, καθώς ο χρόνος κυλά και ο πόλεμος προχωρά κι εξαπλώνεται σε ολοένα και περισσότερα κράτη, απαιτώντας ολοένα και περισσότερες θυσίες, ολοένα και περισσότερους νεκρούς, η Μάνα Κουράγιο αρχίζει να χάνει σταδιακά, όπως ήταν αναμενόμενο, αυτά που έχουν τη μεγαλύτερη αξία, τα πραγματικά σημαντικά. Ο πρώτος γιος της, ο γενναίος, δυνατός Άιλιφ τιμωρείται με θάνατο για αποτρόπαιες (ανάλογα με την περίσταση φυσικά) πράξεις, ενώ η μητέρα του αγνοεί την τύχη του. Ο δεύτερος γιος της, ο ηθικός, έντιμος, ίσως και λιγάκι ανόητος Έμενταλ δολοφονείται με έντεκα σφαίρες από τον εχθρό, την ώρα που η Μάνα Κουράγιο θα μπορούσε να τον σώσει αν δεν έκανε τα παζάρια της σκεπτόμενη τον εαυτό και το εμπόριό της. Τέλος, η κόρη της Άννας Φήρλινγκ, η Κάτριν. Η μουγκή, γλυκιά Κάτριν πέφτει νεκρή κι αυτή από τα εχθρικά πυρά, επειδή προσπάθησε να σώσει μια ολάκερη πόλη -αλλά και τη μητέρα της- από το θάνατο και τη σφαγή, επειδή τόλμησε να αντισταθεί, επειδή δεν πρόδωσε τις αξίες και τα ιδανικά της, ιδανικά που μάλλον δεν συμμεριζόταν η Μάνα Κουράγιο, η οποία την ώρα του φόνου (πάλι) δεν ήταν καν εκεί. Όλα σιγά σιγά χάθηκαν. Όλα. Τα παιδιά, η ηθική, οι αξίες, το όραμα, τα όνειρα, τα ιδανικά. Και η Μάνα Κουράγιο, που δεν κατάφερε όχι μόνο να σώσει έστω ένα από τα παιδιά της, μα ούτε μπόρεσε να τα θάψει ή να τα κλάψει καν, έμεινε μόνη να σέρνει το διαλυμένο κάρο της, το μόνο που της απέμεινε, και να συνεχίζει, να συνεχίζει, να συνεχίζει.
Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος αυτή τη θεατρική περίοδο μας προσφέρει με τη Μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της ένα δώρο. Πρόκειται για μια συγκλονιστική παράσταση που κανείς δεν πρέπει να χάσει. Μαγική η σκηνοθεσία του Μιλιβόγιεβιτς. Η χρήση των μικροφώνων από τους ηθοποιούς ενισχύει την ένταση που προκύπτει από τις δράσεις και τις συνθήκες, δημιουργώντας όμως ταυτόχρονα για τους θεατές την απαραίτητη απόσταση από τα γεγονότα, τις σχέσεις, τους χαρακτήρες και τα όσα διαδραματίζονται επί σκηνής.
Όλοι οι ηθοποιοί βρίσκονται επί σκηνής σε όλη τη διάρκεια της παράστασης καθισμένοι στις καρέκλες τους παρατηρώντας ουσιαστικά τις εξελίξεις και τη δράση, όπως ακριβώς και το κοινό.
Εξαιρετικά ενδιαφέρον στοιχειό της σκηνοθεσίας είναι ότι πολλοί ηθοποιοί ερμηνεύουν τον ίδιο ρόλο- κυρίως τους στρατιώτες, τον ιεροκήρυκα και το μάγειρα, αλλά και την πόρνη Υβέτ. Ο ίδιος ρόλος με τα πολλά πρόσωπα, εκτός από την ανάγκη να μην ταυτίζεται ο ρόλος με συγκεκριμένο πρόσωπο, ώστε να μην μπορεί να υπάρχει συναισθηματικό δέσιμο κοινού-ρόλου, υπογραμμίζει ουσιαστικά τα λόγια πως όλοι «βράζουμε μέσα σε ένα, στο ίδιο καζάνι» κατά τη διάρκεια του πολέμου, αλλά και το ότι είναι αδύνατο να μείνουμε ίδιοι και να διατηρήσουμε τις –όποιες- αξίες μας ανέπαφες και αναλλοίωτες μέσα σε τέτοιες συνθήκες. Ο πόλεμος, η πείνα, η βία εξαθλιώνουν τον άνθρωπο, τον αλλάζουν, τον αλλοιώνουν. Ισοπεδώνονται τα πάντα. Τα πρόσωπα, τα χαρακτηριστικά, τα φύλα, τις φωνές, τις ικανότητες, τις κινήσεις, τις σχέσεις, τις ζωές. Χάνονται όλα. Όλα θυσιάζονται στο βωμό του πολέμου, ή στο βωμό της επιδίωξής του πολέμου, που δεν είναι άλλο από το κέρδος και το χρήμα, άσχετα από τις όποιες αφορμές ή αιτίες κάθε φορά προβάλλονται. Και η Άννα Φήρλινγκ, η Μάνα Κουράγιο αυτό το γνωρίζει πολύ καλά.
Ο σκηνοθέτης απέσπασε από όλο το θίασο εξαιρετικές ερμηνείες. Πολύ καλοί οι Ορέστης Χαλκιάς (Άιλιφ) και Χρήστος Παπαδημητρίου, η Εμμανουέλα Μαγκώνη ερμήνευσε το ρόλο της Κάτριν με πάθος και δύναμη, ενώ ο εξαιρετικός Γιώργος Κολοβός για ακόμα μια φορά εντυπωσίασε με το ταλέντο του. Ξεχώρισαν οι Δημήρης Μορφακίδης, Ελευθερία Αγγελίτσα, Αγγελική Νοέα και Σιώνας Μιχάλης. Η Λυδία Φωτοπούλου ήταν συγκλονιστική!
Δελίνα Βασιλειάδη