“And so this is Christmas…
And what have we done?”
Είναι δυο στίχοι από το “εσωτερικό” του Happy Christmas (war is over) (ελληνιστί: Ευτυχισμένα Χριστούγεννα / Ο πόλεμος τελείωσε). Το τραγούδι του Τζον Λένον έκλεισε πριν από 15 μέρες τα 40 του χρόνια, μάλλον όμως δεν έσβησε ούτε φέτος τα κεράκια της ειρήνης.
Όταν ο μέγιστος των ανορθόγραφων Σκαθαριών (Beatles) το έγραφε, για να το πει μαζί με τους Plastic Ono Band, μια που η σχέση του με τους Πολ Μακάρτνεϊ, Τζορτζ Χάρισον και Ρίνγκο Σταρ είχε διαταραχθεί αμετάκλητα, στόχευε κατά βάση στο να ταρακουνήσει την κοινή γνώμη για τον πόλεμο του Βιετνάμ. Ο ίδιος, γεννημένος και μεγαλωμένος στην Αγγλία, ήταν ήδη κάτοικος Νέας Υόρκης, αισθανόταν πια και Αμερικανός, έβλεπε τον κόσμο γύρω του να αλλάζει. Πίστευε ότι μπορούσε να φανταστεί (Imagine) μια γη χωρίς σύνορα, αντιλαμβανόταν το ουτοπικό τού πράγματος, αλλά έδινε με τους στίχους του ελπίδα…
Δώστε μια ευκαιρία στην ειρήνη (Give peace a chance) ήταν η σταθερή απαίτησή του, που συμπαρέσυρε πολλούς “νεολαίους” και όχι μόνο στο να χτυπούν τη γροθιά στο τραπέζι, στο ρυθμό της κραυγής του. Πρωτοστάτησε σε κινήματα διαμαρτυρίας, ακόμα κι αν κάποιες από τις επιλογές του ήταν προβοκατόρικες για τα ήθη της τότε, αλλά και της τώρα, εποχής, κυνηγήθηκε από τον κύριο Γουότεργκεϊτ Ρίτσαρντ Νίξον, απομακρύνθηκε προσωρινά από τα κοινά οικειοθελώς -για μια
πενταετία… και μόνιμα από ξένο χέρι στη σκανδάλη το 1980. Ήταν πάλι Δεκέμβριος, 8 του μήνα…
Οι δεκαετίες που μεσολάβησαν έφεραν αιματοβαμμένες (και μη) αλλαγές στον παγκόσμιο χάρτη. Μετέφεραν από την Άπω Ανατολή στη Μέση το κύριο βάρος των πολεμικών συρράξεων. Αντικατέστησαν τον κομμουνιστικό κίνδυνο με τον ισλαμικό για τη φοβισμένη Δύση. Έφεραν το πετρέλαιο στο επίκεντρο των γεγονότων. Μακέλεψαν λαούς, όπως στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, σε χώρες της Βόρειας Αφρικής. Επικροτήθηκαν και βοηθήθηκαν στην εξάπλωσή τους πόλεμοι για να επιτευχθεί το “διαίρει και βασίλευε”. Πόλεμοι μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, πόλεμοι στην τέως Γιουγκοσλαβία, πόλεμοι στην τέως Σοβιετική Ένωση, πόλεμος Ιράν – Ιράκ, πόλεμος στην Κύπρο, ακόμα και πόλεμος στα Φόκλαντς (Αργεντινή – Αγγλία) υπήρξε στο μεσοδιάστημα!
Είναι 2011. Ο Βάτσλαβ Χάβελ, ηγέτης της Άνοιξης της Πράγας και ίσως μοναδικός ηγέτης στην υφήλιο που πέτυχε τόσο βελούδινη διάσπαση χώρας (κοινή συναινέσει οι Τσέχοι και οι Σλοβάκοι χώρισαν τα εδάφη τους), έφυγε από τη ζωή το Σαββατοκύριακο. Σε ένα από τα ωραία παχνίδια που παίζει η μοίρα, σχεδόν την ίδια ώρα πέθαινε ο προσφάτως ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Τζονγκ Ιλ, που στεκόταν στην αντίπερα όχθη, κυβερνώντας απολυταρχικά μισή χώρα, που πρόσκειτο παραδοσιακά στο σκληρό ανατολικό μπλοκ, ενώ η άλλη μισή είναι προπύργιο του δυτικού. Στην Κορέα, πριν ακόμα από το Βιετνάμ, είχαν επέμβει οι Αμερικανοί και λοιποί σύμμαχοι, ενώ φυσικά οι τότε Σοβιετικοί δεν κάθονταν με δεμένα χέρια…
Βέβαια, οι πόλεμοι στον καιρό μας δεν είναι υποτίθεται ο κανόνας. Έχουν εφευρεθεί άλλες “δημοκρατικές” διαδικασίες, πιο “ειρηνόφιλες”. Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος φαίνεται δύσκολο να ξεκινήσει από την αμαρτωλή Ευρώπη, μια που ξεχείλισε ο πολιτισμός! Οι υπαίτιοι προηγούμενων σφαγών έμαθαν καλά το μάθημά τους και δεν επιδιώκουν πια την εξοπλιστική μονοκρατορία. Είναι πολύ βολικότερη μια οικονομική επιβολή, πολύ πιο ύπουλη μια τέτοια εξάρτηση. Στον κόσμο του 21ου αιώνα τα όπλα δεν στρέφονται τόσο προς τη γηραιά ήπειρο… Μήπως, όμως, οι πονηροί και ισχυροί του σήμερα περνούν σταδιακά διαχωριστικές γραμμές; Μήπως με τον τρόπο τους, με την πιο γυαλιστερή νέα μπότα τους, εξωθούν τους λαούς σε εξεγέρσεις; Ήρθαν τα Χριστούγεννα και φέτος, αλλά όπως πάντα δεν έχουμε κάνει τίποτα. Βιώνουμε μόνο διαρκή Πάθη, προσδοκώντας διαρκώς την Ανάσταση. Ίσως γι’ αυτό και κάποιοι να αγαπάμε πάντα περισσότερο το Πάσχα…
Δημοσθένης Ξιφιλίνος