ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ
(BEAUTIFUL BOY)
Σκηνοθεσία: Σον Κου
Παίζουν: Μάικλ Σιν, Μαρία Μπέλο, Άλαν Τούντικ, Μουν Μπλάντγκουντ, Μίτλοφ
ΗΠΑ: 2010
Διάρκεια: 100′
Πώς άραγε αποφασίζουμε να δούμε μια λυπητερή ταινία; Γιατί να επιδιώκουμε συνειδητά να βιώσουμε δυσάρεστα συναισθήματα αντί για ευχάριστα; Μια απάντηση ίσως κρύβεται στα σαδομαζοχιστικά πάθη που ενδόμυχα τρέφουμε μέσα μας. Γιατί απαιτεί μια δόση σαδισμού να θέλεις να παίρνεις μάτι τα βάσανα των άλλων. Και μια δόση μαζοχισμού να συγκινείσαι και να λυπάσαι μ’ αυτά. Μια άλλη απάντηση είναι ότι η συμμετοχή μας στα ανθρώπινα δράματα των άλλων μπορεί να μας διδάξει κάτι. Σύμφωνα μ’ αυτή τη μάλλον επωφελέστερη οπτική, γινόμαστε μάρτυρες στις τραγωδίες των άλλων για να μάθουμε πώς να αποφεύγουμε τα λάθη που τις προκάλεσαν ή για να μάθουμε να τις αποδεχόμαστε, αν οφείλονται αποκλειστικά σε εξωγενείς και ανεξέλεγκτους παράγοντες. Αυτή τη βδομάδα, λοιπόν, σας προτείνουμε μια ταινία ιδιαίτερα λυπητερή, αλλά και ιδιαίτερα διδακτική αν είστε ή θέλετε να γίνετε γονείς. Το θέμα της είναι το τι υποφέρει ένα ζευγάρι από τη στιγμή που μαθαίνει ότι ο μοναχογιός τους, πρωτοετής φοιτητής, εφόρμησε μέσα στο πανεπιστήμιο, άρχισε να πυροβολεί αδιακρίτως εναντίον καθηγητών και συμφοιτητών, και τελικά αυτοκτόνησε. Η συντριβή είναι το λιγότερο. Οι τύψεις κάτι πιο δυσβάστακτο. Το χειρότερο, όμως, είναι η συνειδητοποίηση ότι μεταβάλλεσαι σε ένα είδος δακτυλοδεικτούμενου κοινωνικά λεπρού και ουσιαστικά αποβάλλεσαι από το κοινωνικό σώμα. Απομένεις έτσι ένας ζωντανός νεκρός, που περιμένει απλώς το πλήρωμα του χρόνου για να συναντήσει το παιδί του στην τελευταία κατοικία. Φυσικά, από μια ταινία που αναφέρεται σ’ αυτή την ολοένα επεκτεινώμενη ασθένεια της Αμερικής περιμένει κανείς απαντήσεις. Γιατί άραγε συμβαίνει ένα τέτοιο κακό; Πώς θα μπορούσε να αποφευχθεί; Φταίει η οικογένεια; Φταίει η κοινωνία; Ή μήπως η βιολογία; Η συγκεκριμένη ταινία δεν θέτει ως στόχο της να δώσει απαντήσεις. Εστιάζει, όπως προαναφέραμε, στο δράμα που βιώνουν οι γονείς την επόμενη μέρα. Αφήνει, όμως, κάποια υπονοούμενα. Και τα υπονοούμενα είναι συχνά πιο γλαφυρά και δεικτικά ακόμα κι από τις σαφέστερες απαντήσεις. Η οικογένεια, λοιπόν, που βλέπουμε να πρωταγωνιστεί, είναι μια συμβατική οικογένεια. Συμβατική όχι απλά με την έννοια της συνηθισμένης, αλλά και της επιφανειακής. Αν ξύσεις λίγο κάτω από την επιφάνεια δεν θα βρεις τίποτα. Οι σύζυγοι δεν αγαπιούνται: ουσιαστικά απλά ανέχονται ο ένας τον άλλον. Προσφέρουν στοργή και φροντίδα στο παιδί τους, αρκούνται όμως σε μια επιφανειακή επικοινωνία μαζί του, απρόθυμοι να διεισδύσουν βαθύτερα, να αφουγκραστούν τις μύχιες σκέψεις και επιθυμίες του. Ίσως γιατί φοβούνται ότι αυτό που θα μάθουν θα τους ξεβολέψει. Ή θα τους σοκάρει. Όσο για τον κοινωνικό περίγυρο, τι μπορεί να περιμένει κανείς από ένα μάτσο υποκριτές, που το μόνο που επιδιώκουν είναι να γεμίσουν τις άδειες ζωές τους με τη δυστυχία των άλλων και να βγάλουν τα ρατσιστικά τους απωθημένα εξωθώντας τους πιο αδύνατους κρίκους στο περιθώριο; Η ταινία τα αναδεικνύει όλα αυτά με τρόπο διακριτικό και υπομονετικό, χωρίς φωνές και εντάσεις, πάντα όμως με μια υπόκωφη θλίψη, γεγονός που της προσθέτει πόντους στην κλίμακα της αληθείας. Εκεί που χάνει είναι στη συμβατικότητα της γραφής (δεν μπορείς να επικρίνεις τον μικροαστισμό μιλώντας τη γλώσσα του), των ερμηνειών (παρόλα τα παχιά λόγια από μερίδα της ξένης κριτικής, από δευτεροκλασάτους ηθοποιούς συνήθως εισπράττεις δευτεροκλασάτες ερμηνείες), και σε κάποιες μικροαδεξιότητες του σεναρίου, κυρίως σε ό,τι αφορά την ελλιπή ανάπτυξη κάποιων δεύτερων ρόλων. Κατά τ’ άλλα πετυχαίνει πλήρως να κρούσει έναν ηχηρό κώδωνα κινδύνου σε όλους όσους είναι ή σκοπεύουν να γίνουν γονείς. Χωρίς αλήθεια, πάθος και αγάπη η σημερινή οικογένεια αδυνατεί να προστατέψει τα νεαρά της μέλη από τις κακοτοπιές μιας κοινωνίας ολοένα και πιο νοσηρής.
Αξιολόγηση: *** (3)
videodrome-filmnoir.blogspot.com
Γράφει ο Άγγελος Γιάννου
videodrome@ymail.com