Όταν το 2010 η ταλαντούχα συγγραφέας Ειρήνη Δερμιτζάκη ξεκινούσε να γράψει την ιστορία του Μανούσου, δεν φανταζόταν ούτε το ότι –δυστυχώς- θα την προλάβαιναν οι εξελίξεις, καθώς ιστορίες παιδιών, αλλά και ενηλίκων, διαφορετικών από τους υπόλοιπους, που «οι υπόλοιποι» δεν μπορούσαν να αντέξουν, θα εμφανιζόταν διαρκώς στα ΜΜΕ, ούτε, βεβαίως, την τόσο μεγάλη απήχηση που θα είχε το βιβλίο της «Γεννημένος Λούζερ» στον κόσμο, εξαιτίας, ακριβώς (και) αυτής της κατάστασης. Η συγγραφέας μίλησε στο φιλμ νουάρ όχι μόνο για το βιβλίο της, αλλά και για τα μελλοντικά της σχέδια, για τις σκέψεις της και την ανάγκη της να επικοινωνήσει με τους άλλους.
ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ: Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Εύμαρος το πρώτο σας μυθιστόρημα Γεννημένος λούζερ. Μιλήστε μας για αυτό. Τι πραγματεύεται;
ΕΙΡΗΝΗ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ: Μιλάει για τη ζωή ενός μικροκαμωμένου αγοριού που γεννιέται και μεγαλώνει στην Κρήτη. O Μανούσος από την πρώτη μέρα της ζωής του αναζητά την αποδοχή και δεν τη βρίσκει στον κοινωνικό του περίγυρο. Όσο μεγαλώνει μεγεθύνεται και η μοναξιά του. Είχα ανάγκη να μιλήσω για αυτήν την κοινωνική απομόνωση που εισπράττει ένα παιδί επειδή διαφέρει από τον περίγυρο του και για το πως η κοινωνία θέλει να ισοπεδώσει οτιδήποτε χαλάει την ομοιομορφία του πλήθους.
ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ: Σε ποιους απευθύνεστε με το συγκεκριμένο βιβλίο και ποιο είναι το μήνυμα που επιθυμείτε να περάσετε;
ΕΙΡΗΝΗ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ: Ό,τι γράφω, είναι από ανάγκη να επικοινωνήσω με τους άλλους. Τώρα ποιοι θα με ακούσουν ή θα με καταλάβουν, είναι άλλο ζητούμενο. Δεν ξέρω με ποια ιδιότητα θα μπορούσα να περνάω μηνύματα ή διδάγματα μέσα από αυτά που γράφω, αυτό που κάνω είναι να φωτίζω κάποια πράγματα που θεωρώ σημαντικά. Λες σε όσους και όσες με διαβάζουν: κοιτάξτε τον κόσμο, έτσι τον βλέπω εγώ. Σας αρέσει; Είστε περήφανοι για αυτό το χάλι;
ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ: Έχετε γράψει θέατρο, κινηματογραφικά σενάρια και διηγήματα. Το Γεννημένος λούζερ είναι η πρώτη σας απόπειρα να γράψετε μυθιστόρημα. Για ποιον λόγο επιλέξατε αυτό το είδος τώρα;
ΕΙΡΗΝΗ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ: Είχα ξαναγράψει μυθιστόρημα, απλώς το συμβόλαιο που είχα τότε, όπως έγινε και με άλλους συγγραφείς, ακυρώθηκε από τον συγκεκριμένο εκδοτικό οίκο, λόγω της οικονομικής κρίσης. Στο μυθιστόρημα ο συγγραφέας έχει τον κύριο λόγο για το τελικό αποτέλεσμα, κάτι που δεν συμβαίνει με το σενάριο ή το θεατρικό έργο, όπου παρεμβαίνει, για παράδειγμα, ο σκηνοθέτης ή ο φωτιστής, και μου αρέσει πολύ αυτή η πρόκληση. Το ότι έχω την αποκλειστική ευθύνη για τον κόσμο που δημιουργώ. Δεν ξέρω γιατί ο Λούζερ έγινε μυθιστόρημα, αν και πολλοί μου λένε πως θα μπορούσε άνετα να γίνει σενάριο ή θεατρικό, λόγω της ζωντανής αφήγησης του βιβλίου. Συνήθως όταν μου έρχεται μια ιδέα, μου υπαγορεύει από μόνη της τον τρόπο που θα τη γράψω.
ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ: Ποιες ομοιότητες και ποιες διάφορες εντοπίζετε ανάμεσα στα διάφορα λογοτεχνικά είδη με τα οποία καταπιάνεστε; Υπάρχει κάποιο που προτιμάτε;
ΕΙΡΗΝΗ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ: Αυτές προσπαθούμε και με τους μαθητές μου να εντοπίσουμε στα μαθήματα δημιουργικής γραφής που διδάσκω στο κολέγιο Ψυχικού. Όλα τα είδη συγγραφής έχουν ομοιότητες, οι διαφορές τους έχουν να κάνουν, χοντρικά, με το ότι στο σενάριο και στο θεατρικό έργο έχει άλλη βαρύτητα ο διάλογος. Επίσης στα δυο τελευταία, γράφεις κυρίως με εικόνες κι έχεις λιγότερο σχετικά χρόνο να μπεις στο ζουμί της ιστορίας. Υπάρχουν κανόνες, αλλά δεν είναι πάντα δεσμευτικοί. Το πιο σημαντικό για μένα είναι να γράφεις αληθινά κι αυτό φαίνεται τελικά από το αν αγγίζει τον αναγνώστη ή τον θεατή αυτό που δημιούργησες.
ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ: Μελλοντικά σχέδια.
ΕΙΡΗΝΗ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ: Θα ήθελα να τελειώσω το μυθιστόρημα που ξεκίνησα πριν λίγες εβδομάδες κι έχει θέμα τους ανθρώπους που ζουν σε γηροκομεία. Να συνεχίσω να διδάσκω δημιουργική γραφή, γιατί με κάνει καλύτερη συγγραφέα και να ταξιδέψω στο εξωτερικό για να γνωρίσω και να συναναστραφώ με άλλους συγγραφείς.
ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ: Τι διαβάζετε αυτήν την περίοδο;
ΕΙΡΗΝΗ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ: Διαβάζω το Ο φόβος μπροστά στην Ελευθερία του Έρικ Φρομ. Ένα πολύ ιδιαίτερο βιβλίο. Το ανακάλυψα στο βιβλιοπωλείο Πλειάδες και λέει πως η ελευθερία, μολονότι μας προσέφερε ανεξαρτησία ταυτόχρονα μας απομόνωσε και μας γέμισε με αισθήματα ανικανότητας και άγχους. Αυτή τη μοναξιά της ελευθερίας δε την αντέχουμε και για αυτό προσπαθούμε να απαλλαγούμε από το βάρος της αναζητώντας νέα εξάρτηση και υποταγή, ή πιο σπάνια, την κατάκτηση της πραγματικής ελευθερίας. Με ενδιαφέρει πολύ να ερευνήσω ποιοι είναι οι παράγοντες που μας φοβίζουν και δεν τολμάμε να είμαστε ελεύθεροι, γιατί ο άνθρωπος δυστυχώς τη φοβάται την ελευθερία.
ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ: Ποια είναι η αγαπημένη σας φράση από το βιβλίο σας και γιατί; Μοιραστείτε την μαζί μας.
ΕΙΡΗΝΗ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ: Δεν είναι από το βιβλίο, αλλά το έγραψα με αφορμή το βιβλίο όταν έγραφα το δελτίο τύπου. “Στο πλαίσιο της αγάπης περιλαμβάνεται και το κενό που αφήνει η απουσία της”.
ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ: Σας ευχαριστώ πολύ.
ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ