ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ: Μιλήστε μας για εσάς. Για ποιον λόγο αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την παιδική λογοτεχνία; Πώς ξεκίνησε αυτό το πολύ όμορφο ταξίδι;
Όταν βρέθηκα στην Αμερική για το μεταπτυχιακό μου, πήρα ένα μάθημα δημιουργικής γραφής. Όταν το ολοκλήρωσα άρχισα να γράφω το πρώτο μου βιβλίο, για ενήλικες. Το έγραφα οκτώ χρόνια. Το έχω σβήσει και ξαναγράψει από την αρχή επτά φορές. Ακόμα δεν είμαι ευχαριστημένη μαζί του, αλλά ήταν για εμένα ένα σχολείο. Όταν γύρισα στην Ελλάδα, σκέφτηκα να παντρέψω την αγάπη μου για την συγγραφή με το αντικείμενο μου, την περιβαλλοντική διαχείριση. Ο μικρός αδερφός μου ήταν τότε ακόμα στο σχολείο και ήθελα να βρω έναν ευφάνταστο τρόπο να ευαισθητοποιήσω τα παιδιά πάνω στο θέμα. Κάπως έτσι γεννήθηκε το πρώτο παιδικό βιβλίο, Γίνε Πράκτορας του Πλανήτη, που μετά έγινε σειρά βιβλίων που εστιάζει σε διαφορετικά σημαντικά περιβαλλοντικά ζητήματα. Μόλις κυκλοφόρησε το πέμπτο βιβλίο αυτής της σειράς, ενώ έχω γράψει και ένα εφηβικό για την κλιματική κρίση, όπως και ένα προσχολικό βιβλίο.
Δ.Β.: Τι κάνει κατά τη γνώμη σας ένα βιβλίο παιδικής λογοτεχνίας να ξεχωρίζει;
Είναι αυτό το μυστικό συστατικό, που κάνει το παιδί να θέλει να σφίξει το βιβλίο στην αγκαλιά του. Δεν ξέρω αν μπορώ να το βάλω σε λέξεις. Σίγουρα, αυτό το βιβλίο, καθώς το διαβάζεις, καταλαβαίνεις πως έχει έρθει πηγαία από κάποια μυστική γωνιά της καρδιάς του συγγραφέα, μια καρδιά που κρύβει ακόμα παιδικότητα και τρυφερότητα, και πως είναι εμπνευσμένο και μιλάει με σεβασμό στο παιδί.
Δ.Β.: Τα βιβλία παιδικής λογοτεχνίας, αλλά και η Τέχνη γενικότερα, οφείλουν να έχουν κάποιο μήνυμα; Εσείς ποια μηνύματα επιθυμείτε να περάσετε στα παιδιά που διαβάζουν τη δουλειά σας;
Σίγουρα όχι. Δεν οφείλει να έχει μήνυμα. Σημαντικό είναι να υπάρχουν βιβλία που απλά διαβάζονται για την ομορφιά των λέξεων, της ανάγνωσης, της διασκέδασης. Στο παιδικό βιβλίο, πάντως, νομίζω πως υπάρχει μια ευθύνη, όχι να υπάρχει κάποιο μήνυμα, αλλά να υπάρχει ήθος… Τα μηνύματα των δικών μου βιβλίων είναι στο κομμάτι της αειφορίας. Θέλω να δείξω στα παιδιά πως η ευτυχία και υγεία τους είναι αλληλένδετη με αυτή του πλανήτη μας, και πως ο άνθρωπος είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι του φυσικού κόσμου, όχι κάτι ξέχωρο.
Δ.Β.: Είστε μια πολυβραβευμένη συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας. Έχετε κατακτήσει και το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας σε βιβλίο γνώσης. Πόσο σημαντικά είναι τα βραβεία με τα οποία τιμηθήκατε; Σας επηρέασαν καθόλου ως άνθρωπο και ως συγγραφέα; Τι σημαίνει για έναν συγγραφέα μια τέτοια βράβευση;
Ήταν μια μεγάλη τιμή. Το Κρατικό Βραβείο μου έδωσε αυτοπεποίθηση. Δεν με προβλημάτισε ποτέ σχετικά με τις επόμενες δουλειές μου σχετικά με το εάν θα είναι πάλι υποψήφια τα βιβλία ή θα κερδίσουν κάτι, όσο ευπρόσδεκτο και αν ήταν αυτό. Ακόμα και τώρα, συχνά δεν πιστεύω την τύχη μου: πως έχω την τεράστια τιμή να γράφω βιβλία που βρίσκουν τους αναγνώστες. Αυτή είναι η μεγαλύτερη επιβράβευση, και φυσικά, η ίδια η αγάπη του να γράφεις.
Δ.Β.: Ένα από τα κυριότερα θέματά σας είναι η οικολογία. Μιλήστε μας για αυτό.
Ανησυχώ έντονα, σαν άνθρωπος που εργάζεται σε αυτό το χώρο, αλλά και ως μητέρα νέων παιδιών. Έχει τελειώσει ο χρόνος μας να δράσουμε σε σημαντικά θέματα όπως η κλιματική κρίση, η εξαφάνιση της βιοποικιλότητας του πλανήτη και η πλαστική ρύπανση. Πιστεύω πως η πανδημία μας έχει αφυπνίσει σε ένα βαθμό. Τουλάχιστον αυτό δείχνουν έρευνες. Δεν μπορούμε να είμαστε εμείς -ως είδος- υγιείς σε ένα άρρωστο πλανήτη. Θέλω να μπορώ να πω στα παιδιά μου ότι έκανα ότι μπορούσα.
Δ.Β.: Άμεσα θα κυκλοφορήσει και το καινούριο σας βιβλίο. Μιλήστε μας για το νέο αυτό καλλιτεχνικό σας εγχείρημα. Σας προβληματίζει το ότι τα βιβλιοπωλεία είναι κλειστά; Πώς αντιμετωπίζετε την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε;
Το νέο βιβλίο της σειράς Πράκτορες του Πλανήτη μόλις κυκλοφόρησε. Αρχικά με βιβλιοπωλεία κλειστά και τώρα με ανοιχτά. Ελπίζω ο κόσμος να στηρίξει το βιβλίο και τα βιβλιοπωλεία της γειτονιάς τώρα που ανοίγουν. Το χρειάζονται ιδιαίτερα. Στο νέο βιβλίο, αυτή τη φορά ένα πλαστικό τέρας απειλεί να πνίξει τον πλανήτη, ενώ ο υπερκακός της σειράς Ιβαν Φον Βαμπάρουερ έχει απαγάγει τη Διοικητή της Περιβαλλοντοπόλ, της μυστικής υπηρεσίας που αναζητά παιδιά να τη βοηθήσουν να σώσει τον πλανήτη. Σε αυτό το βιβλίο ενώνονται όλοι οι ήρωες που έχουμε γνωρίσει στα βιβλία, από όλο τον κόσμο, και μαζί με τον κύριο πρωταγωνιστή της σειράς, τον αναγνώστη, θα ταξιδέψουν στο βαθύτερο σημείο της θάλασσας, στο ψηλότερο της ατμόσφαιρας, και στο σπίτι του καθένα μας, για να σταματήσουν την πλαστική ρύπανση. Όλα αυτά, σε 24 ώρες! Αυτό που θα ανακαλύψουν είναι πως η εύκολη και φτηνή λύση του πλαστικού μιας χρήσης, που μας έχει γίνει τρόπος ζωής, κάθε άλλο παρά φτηνή είναι διότι κοστίζει ακριβά στον πλανήτη, τα ζώα και την υγεία μας. Βρίσκεται παντού: το 2050 θα υπάρχει περισσότερο πλαστικό στη θάλασσα από ότι ψάρια. Εισπνέουμε μικροπλαστικά, τα τρώμε, τα πίνουμε. Οι λύσεις όμως, είναι απλές, έξυπνες και εύκολες.
Δ.Β.: Πόσο έχει επηρεαστεί η τέχνη, το βιβλίο και οι καλλιτέχνες από την πανδημία του κορονοϊού;
Η τέχνη, όπως όλος ο κόσμος, έχει τρανταχτεί. Η ζωντανή τέχνη έχει δεχτεί το μεγαλύτερο πλήγμα – μια ολική καταστροφή. Φίλοι, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, βρίσκονται σε απόγνωση. Το βιβλίο είναι, πιστεύω, σε κακή, αλλά καλύτερη κατάσταση. Οι βιβλιοπώλες που είχαν ηλεκτρονική παρουσία τα κατάφεραν λίγο καλύτερα. Ότι και να πει κανείς, πάντως, η τέχνη είναι επικοινωνία, ανταλλαγή ιδεών, μια αγκαλιά. Και αυτό μας το έκλεψε ο κορονοϊός…
Δ.Β.: Μια ευχή για τους αναγνώστες του φιλμ νουάρ.
Εύχομαι αυτή η περίοδος της πανδημίας να μετατραπεί τουλάχιστον σε μια αναζήτηση για το τι χρειαζόμαστε, τι δεν χρειαζόμαστε, και πως μπορούμε να ζήσουμε σε μεγαλύτερη αρμονία με τον εαυτό μας και τον πλανήτη μας. Ας μην μας βρει η κανονικότητα, όταν επέλθει, ίδιους.
Δ.Β.: Σας ευχαριστώ θερμά για την πολύ όμορφη συνέντευξη και σας εύχομαι καλή επιτυχία και καλοτάξιδο το νέο σας βιβλίο.
Δελίνα Βασιλειάδη