ΔΕΛΙΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ: Καλησπέρα κ. Νανούρη. Αυτό το διάστημα έχετε έντονη θεατρική παρουσία στη Θεσσαλονίκη μας με δύο παραστάσεις, τα έργα ΑΙΑΣ και ΚΑΤΕΡΙΝΑ. Με την εξαιρετική παράσταση ΚΑΤΕΡΙΝΑ μάλιστα έχετε ξανάρθει…
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΑΝΟΥΡΗΣ: Ναι, πολλές φορές!
Δ.Β.: Ακριβώς. Εμείς στο φιλμ νουάρ που παρακολουθούμε χρόνια την πορεία σας έχουμε ήδη γράψει για την Κατερίνα που μας είχε ενθουσιάσει. Μιλήστε μας για αυτά τα δύο θεατρικά σας εγχειρήματα.
Γ.Ν.: Καταρχάς η ΚΑΤΕΡΙΝΑ έρχεται για πολλοστή φορά στη Θεσσαλονίκη. Έχω κυριολεκτικά χάσει το μέτρημα. Και κάθε φορά που ερχόμαστε υπάρχει από το κοινό η ίδια πολύ θερμή ανταπόκριση. Άλλωστε υπενθυμίζω ότι η ΚΑΤΕΡΙΝΑ έχει γεννηθεί στη Θεσσαλονίκη. Όλη η ιστορία της διαδραματίζεται στη Θεσσαλονίκη και έτσι υπάρχει κάθε φορά και για εμάς μια επιπλέον συγκίνηση όταν παίζουμε εδώ, στον τόπο όπου έλαβαν χώρα τα γεγονότα που περιγράφει το βιβλίο του Αύγουστου Κορτώ.
Δ.Β.: Η θεατρική διασκευή, όμως, είναι δική σας.
Γ.Ν.: Ναι. Εγώ το διασκεύασα το κείμενο για το θέατρο.
Δ.Β.: Πώς επιλέξατε ποια σημεία θα φωτίσετε;
Γ.Ν.: Αυτό που προσπάθησα να κάνω είναι να πιάσω τον πυρήνα του έργου, ο οποίος για εμένα είναι η αρρώστια της Κατερίνας και το πώς αυτή επηρεάζει τους δύο πιο σημαντικούς ανθρώπους της ζωής της, τον γιο της και τον άντρα της. Κι επίσης, αυτό που ήθελα πολύ να φωτίσω, κι από ότι μας έχουν πει όλα αυτά τα χρόνια το έχουμε καταφέρει, είναι το ότι όλη αυτή η δυσκολία του χαρακτήρα της Κατερίνας προερχόταν από την ασθένεια. Δηλαδή, η Κατερίνα ήταν ένας άνθρωπος που αγαπούσε πολύ την οικογένειά της και ταυτόχρονα αποζητούσε κι αυτή την αγάπη, ήθελε κι αυτή δηλαδή να αγαπηθεί, αλλά δυστυχώς η αρρώστια που την ταλάνιζε την έκανε να συμπεριφέρεται με έναν πολύ δύσκολο τρόπο για τους γύρω της. Ήθελα, λοιπόν, εγώ να κάνω τον κόσμο που θα έβλεπε την παράσταση από τη δική μου ματιά, να αγαπήσει την Κατερίνα, να καταλάβει ότι ήταν ένας άνθρωπος που υπέφερε.
Δ.Β.: Θίγετε, δηλαδή, με το έργο σας το θέμα της ψυχικής ασθένειας που ακόμα και σήμερα είναι ένα θέμα ταμπού στην ελληνική κοινωνία.
Γ.Ν.: Με αυτό μου δίνετε πάτημα να πω το εξής. Ότι ο βασικότερος ίσως πια λόγος που συνεχίζουμε να ανεβάζουμε αυτήν την παράσταση, την ΚΑΤΕΡΙΝΑ, πέντε χρόνια μετά, είναι ότι ακριβώς έχει βοηθήσει (αυτή η παράσταση) πολύ κόσμο που έχει κάποιο τέτοιο πρόβλημα, να επικοινωνήσει το πρόβλημά του, να καταλάβει πως δεν είναι μόνος και ότι υπάρχουν κι άλλοι που περνούν τα ίδια με αυτόν. Όσο αισθανόμαστε ότι βοηθάμε, τόσο θα συνεχίζουμε να παίζουμε την ΚΑΤΕΡΙΝΑ. Γιατί ξέρετε είναι πολύ λίγες οι φορές που το θέατρο σου δίνει τη δυνατότητα να είσαι χρήσιμος.
Δ.Β.: Δηλαδή θεωρείτε πως κάποιος που δημιουργεί ή συμμετέχει σε μια παράσταση η οποία, όμως, δεν αναφέρεται τόσο συγκεκριμένα σε ένα τόσο σοβαρό θέμα όπως είναι η ψυχική ασθένεια, δεν είναι χρήσιμος;
Γ.Ν.: Πάρα πολλοί άνθρωποι μας έχουν μιλήσει μετά την παράσταση της ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ για κάποιο σοβαρό θέμα τους, άλλοι κλαίγοντας, άλλοι νιώθοντας λύτρωση ή ανακούφιση… Κάποιοι, μάλιστα, αποφασίζουν είτε να επικοινωνήσουν το πρόβλημά τους ή κάποιου δικού τους ανθρώπου είτε να αναζητήσουν τελικά βοήθεια. Με την έννοια αυτή, δηλαδή ότι βοηθάς με μια παράσταση μια συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων με αυτόν τον πρακτικό τρόπο, σπάνια νιώθεις χρήσιμος. Μπορεί πάντα να νιώθεις ότι ψυχαγωγείς ή ότι προβληματίζεις, σαφώς! Αλλά με αυτόν τον συγκεκριμένο τρόπο να νιώθεις χρήσιμος, ότι βοηθάς πρακτικά, αυτό είναι λίγο δύσκολο.
Δ.Β.: Κατανοητό.
Γ.Ν.: Υπό αυτήν την έννοια, όσο νιώθουμε ότι βοηθάμε και, φυσικά, όσο ο κόσμος αγκαλιάζει την ΚΑΤΕΡΙΝΑ, τόσο εμείς θα συνεχίζουμε. Γιατί πρέπει να σας πω ότι όλα αυτά τα χρόνια το ενδιαφέρον του κόσμου για την ΚΑΤΕΡΙΝΑ δεν έχει μειωθεί καθόλου. Παραμένει πάντα το ίδιο. Για εμάς αυτό είναι πολύ συγκινητικό κι ευχάριστο και η Κατερίνα θα βγαίνει από το βιβλίο της όσο οι άνθρωποι θέλουν να παρακολουθήσουν την ιστορία της.
Δ.Β.: Η κυρία Παπαληγούρα είναι συγκλονιστική στον ρόλο της. Αν κάποια στιγμή, όμως, αποφασίσει για οποιονδήποτε λόγο, να σταματήσει, θα σκεφτόσασταν να ανεβάστε την ΚΑΤΕΡΙΝΑ με μια άλλη πρωταγωνίστρια;
Γ.Ν.: Όχι. Κατηγορηματικά. Η παράσταση αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη Λένα. Κι άλλωστε δεν το βλέπω καθόλου τόσο αμιγώς επαγγελματικά, ώστε να κάνω αντικατάσταση και να φέρω μια άλλη ηθοποιό. Για εμάς είναι μια πολύ προσωπική παράσταση, είναι μια παράσταση που άλλαξε τις ζωές και των δυο μας, τολμώ να πω, και μας έχει κάνει κι ένα είδος… οικογένειας με τη Λένα. Δεν θα το έβλεπα στεγνά επαγγελματικά σε καμία περίπτωση ώστε να αντικαταστήσω τη Λένα. Όχι. Είναι κάτι πολύ προσωπικό.
Δ.Β.: Έτσι νιώθετε για όλες τις παραστάσεις σας;
Γ.Ν.: Νομίζω ναι. Απλώς η ΚΑΤΕΡΙΝΑ είναι η πιο ειδική συνθήκη από όλες. Αλλά επειδή οι παραστάσεις μου είναι πολύ προσωπικές κι εμπλέκομαι πολύ προσωπικά και με τους ανθρώπους μαζί με τους οποίους τις φτιάχνω, δεν θα ήθελα να προβώ σε καμία αντικατάσταση… Τώρα, βέβαια, αν κάνω μια πολύ μεγάλη παράσταση με πολυπληθή θίασο και δημιουργηθεί πρόβλημα σε έναν ηθοποιό, εκεί ναι! Θα κάνω μια αντικατάσταση. Γιατί είναι κρίμα και η δουλειά να πάει χαμένη και να χάσουν και οι υπόλοιποι άνθρωποι τη δουλειά τους. Αλλά στις παραστάσεις που είναι με έναν μόνο άνθρωπο, με έναν ηθοποιό, που είναι πολύ προσωπικές, δεν με ενδιαφέρει να κάνω αντικαταστάσεις…
Δ.Β.: Μιλάτε για προσωπικές παραστάσεις. Στη σκηνοθετική σας άποψη περνάτε και τα προσωπικά σας βιώματα;
Γ.Ν.: Μοιραία. Το θέατρο είναι ένα βήμα. Ο κάθε άνθρωπος εκφράζεται με τον τρόπο του. Άλλως γράφοντας, άλλος ζωγραφίζοντας, άλλος μιλώντας… Άλλος θέλει να εκφράζει την άποψή του για τα πράγματα στα social media… Εγώ έχω τη χαρά να έχω το βήμα της σκηνής. Και όποιος παρατηρεί τις παραστάσεις μου θα καταλάβει και τα θέματα που με αφορούν. Με κάποιον τρόπο πάντα μέσα από τη δουλειά μου μιλώ για τα θέματα που με ενδιαφέρουν. Κάθε φορά για κάποιο διαφορετικό.
Δ.Β.: Υπάρχει, όμως, ένα γενικότερο μήνυμα στο σύνολο της δουλειάς σας; Υπάρχει κάποια σύνδεση, αν προτιμάτε, ανάμεσα στις δουλειές σας; Για να περάσουμε με αυτόν τον τρόπο από την ΚΑΤΕΡΙΝΑ και στον ΑΙΑΝΤΑ, την τελευταία σας παράσταση που απολαύσαμε το προηγούμενο διάστημα στη Θεσσαλονίκη.
Γ.Ν.: Σύνδεση, όχι. Δεν θα έλεγα πως σκέφτομαι να συνδέεται η κάθε παράσταση με την άλλη. Απλώς αν εγώ γίνω λίγο παρατηρητής του εαυτού μου και κοιτάξω από έξω τα πράγματα που κάνω, αυτό που βλέπω να γίνεται συνήθως, ασυνείδητα και όχι συνειδητά, είναι ότι με ενδιαφέρει πάρα πάρα πολύ ο άνθρωπος.
Δ.Β.: Ανθρωποκεντρική, λοιπόν, η δουλειά σας.
Γ.Ν.: Ο πυρήνας όλων των παραστάσεών μου είναι ο άνθρωπος και τα ζητήματα της ψυχής του. Με ενδιαφέρει περισσότερο να αγγίζω πρώτα την καρδιά του θεατή κι όχι τόσο τον εγκέφαλό του. Το μυαλό με ενδιαφέρει σε δεύτερο επίπεδο. Με ενδιαφέρει πολύ να συγκινείται ο θεατής και να αισθάνεται πράγματα βλέποντας μια παράστασή μου.
Δ.Β.: Αυτό είναι και το κεντρικό στοιχείο στον ΑΙΑΝΤΑ; Να σημειώσουμε εδώ πως πρόκειται για μια επίσης πολύ ιδιαίτερη παράσταση, όπως η ΚΑΤΕΡΙΝΑ, όπου στη σκηνή υπάρχει μόνο ένας ηθοποιός, ο βραβευμένος το 2015 με το βραβείο ΧΟΡΝ Μιχάλης Σαράντης που ερμηνεύει όλους τους ρόλους, αλλά και ένας εικαστικός, ο Απόστολος Χατζαράς.
Γ.Ν.: Ακριβώς. Το κεντρικό στοιχείο, το βασικό μου θέμα είναι ο άνθρωπος. Στη σκηνή μαζί με τον Μιχάλη υπάρχει και ένας ζωγράφος που ζωγραφίζει σκηνές και πρόσωπα από την τραγωδία. Αυτός είναι ο δικός μας τρόπος να αφηγηθούμε την ιστορία του Αίαντα. Και εδώ εστιάζουμε στην προσωπικότητα του κεντρικού ήρωα και στα ζητήματα που κάνουν τον ήρωα να οδηγηθεί τελικά στην αυτοκτονία. Αυτό σημαίνει, για μένα, ότι υπάρχει μια βαθιά ευαισθησία σε αυτόν τον άνθρωπο – πολεμιστή. Και ήθελα να φωτίζω αυτό το κομμάτι του ήρωα. Ο Μιχάλης και ο Απόστολος, δύο καλλιτέχνες, ενώνουν τις διαφορετικές τέχνες τους, υποκριτική και ζωγραφική, στη σκηνή για να αφηγηθούν με έναν ιδιαίτερο τρόπο την ιστορία του Αίαντα, μια ιστορία αρχαίου δράματος που γράφτηκε σχεδόν τρεις χιλιάδες χρόνια πριν. Για μένα αυτή ήταν και είναι μια πολύ ειδική συνθήκη, ένας τρόπος εξαιρετικά ενδιαφέρον για να ασχοληθώ για πρώτη φορά με αυτό που αποκαλούμε αρχαίο δράμα, αρχαία τραγωδία.
Δ.Β.: Πώς ήταν η συνεργασία σας με τον κ. Σαράντη και τον κ. Χατζαρά, με δεδομένο ότι οι δυο τους ήταν φίλοι παιδιόθεν;
Γ.Ν.: Όντως ο Μιχάλης και ο Απόστολος είναι πάρα πολλά χρόνια φίλοι και θέλανε πολύ να κάνουν αυτήν την παράσταση. Έτσι με βρήκε ο Μιχάλης και θεώρησε, έχοντας δει τις δουλειές μου, ότι θα μου ταίριαζε να σκηνοθετήσω εγώ αυτήν την παράσταση.
Δ.Β.: Είναι η πρώτη σας συνεργασία με τον κ. Σαράντη;
Γ.Ν.: Η πρώτη. Γνωριζόμασταν, όμως, από παλιά. Και τελικά δέσαμε πάρα πολύ και γίναμε μια πολύ καλή ομάδα από ότι δείχνει και το αποτέλεσμα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Καταφέραμε να δείξουμε την ιστορία του ΑΙΑΝΤΑ με τον δικό μας τρόπο και να ενώσουμε αυτές τις διαφορετικές τέχνες. Φυσικά, μεγάλο ρόλο παίζει και η εξαιρετική μετάφραση του Νίκου Παναγιωτόπουλου.
Δ.Β.: Το έργο είναι διασκευή;
Γ.Ν.: Όχι. Δεν έχουμε κάνει διασκευή, απλώς σε κάποια σημεία κάναμε μια πολύ μικρή σύμπτυξη.
Δ.Β.: Ιδανικά, τι πορεία θα θέλατε να ακολουθήσει ο ΑΙΑΝΤΑΣ;
Γ.Ν.: Αυτή τη στιγμή ο ΑΙΑΝΤΑΣ ακολουθεί μια εξαιρετική πορεία. Καλύτερη και από ότι θα ελπίζαμε. Και το ότι πηγαίνει αυτή η συγκεκριμένη παράσταση τόσο καλά είναι για εμάς πολύ συγκινητικό και ευχάριστο, επειδή πρόκειται για αρχαίο δράμα, αρχαία τραγωδία, στην καρδιά του χειμώνα, σε κλειστό θέατρο και σε μορφή μονολόγου… Κάτι που δεν είναι πολύ σύνηθες να συμβαίνει.
Δ.Β.: Ενδεχομένως θα πάει και περιοδεία;
Γ.Ν.: Μια μικρή, σίγουρα. Ήδη έχουμε ξεκινήσει και παίζουμε παράλληλα με την Αθήνα και αλλού, δηλαδή παίζεται τις μισές μέρες η παράσταση στην Αθήνα και τις υπόλοιπες εκτός Αθηνών. Είναι η πρώτη φορά που πηγαίνω σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα σε θέατρο εκτός Αθηνών μια παράσταση. Συνήθως αυτό συμβαίνει αφού τελειώσει η σεζόν. Αλλά τώρα υπήρχε το χρονικό πλαίσιο και για αυτό παίζεται παράλληλα και στην Αθήνα και αλλού.
Δ.Β.: Σας ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συνέντευξη και εύχομαι καλή επιτυχία σε όλα.
Γ.Ν.: Κι εγώ ευχαριστώ.
Δελίνα Βασιλειάδη