Η ύπαρξη της Πειραματικής Σκηνής της Τέχνης κρέμεται σε λεπτή κλωστή. Παράλληλα, οι ηθοποιοί του Κ.Θ.Β.Ε. στέλνουν απεγνωσμένη έκκληση σε ώτα μη ακουόντων, όντας μήνες απλήρωτοι, σε αντίθεση -όπως τονίζεται σε ανακοίνωση- με συναδέλφους τους, π.χ. της Λυρικής Σκηνής. Τι θα γίνει με το θέατρο στη Θεσσαλονίκη το έτος 2012; Θα έχουμε μια ιδιαίτερη εφαρμογή των -υπαρκτών ή μη- προφητειών των Μάγια;
Πριν 15 μέρες, μετά την ακύρωση τριών παραστάσεων, λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος ανακοίνωσε ότι το έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» μετατίθεται για τη θερινή θεατρική περίοδο, για λόγους έγκαιρης προετοιμασίας. Τώρα εκείνη η ανακοίνωση φαντάζει ως η μικρότερη απώλεια! Το ελληνικό κράτος, υδροκέφαλο, σάπιο, πνιγμένο στα περιττώματα της πολιτικής του ζωής, κλείνει πια τα μάτια και απέναντι στην τέχνη. Οι έσχατες άμυνες του πολιτισμού παραβιάζονται…
Δεν ωφελεί να μιλά κανείς, βεβαίως, μόνο για θέματα τέχνης και κουλτούρας σε μια χώρα που βυθίζεται. Δεν είναι πρωτεύουσα σκέψη στο μυαλό του κάθε πονεμένου από τα οικονομικά μαρτύρια συμπατριώτη μας το τι μέλλει γενέσθαι με το Κ.Θ.Β.Ε. ή την Πειραματική. Το κατανοούμε απόλυτα. Όμως, αυτός ο τόπος πάλευε πάντα (πολλές φορές και με δική του ευθύνη, δεν το αρνούμαστε αυτό) με όσα λιγοστά διέθετε. Ένα από δαύτα ήταν, είναι και… ελπίζουμε ότι θα είναι ο πολιτισμός!
Πριν μια εβδομάδα διαβάσαμε σχεδόν στα “ψιλά” όλων των έγκυρων εφημερίδων που κρέμονται στα περίπτερα ότι η Άγγελα Μέρκελ, η Γερμανίδα καγκελάριος (λέτε το γηπεδικό σύνθημα “τα μυαλά στα κάγκελα” να έχει καμιά σχέση;), διόρισε υφυπουργό με αρμοδιότητα την Ελλάδα και ουσιαστική έδρα τη Θεσσαλονίκη και το Προξενείο εδώ. Ο κ. Φούχτελ, διότι περί αυτού πρόκειται, είναι η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι της κατάργησης της εθνικής ανεξαρτησίας μας. Όσα δεν πέτυχαν με δυο παγκόσμιους πολέμους οι Γερμανοί, θα τα επιβάλλουν μέσω της οικονομικής οδού και εκμεταλλευόμενοι την κατάρρευση των άλλοτε Συμμάχων, που κινούνται στις μέρες μας ως δορυφόροι τους (Γαλλία) ή έχουν απαξιωθεί (Ηνωμένο Βασίλειο)…
Όταν το 1973 η χούντα έπνεε τα λοίσθια (και δυστυχώς δεν το είχε καταλάβει!), κάποιοι τολμηροί Έλληνες καλλιτέχνες έγραφαν στίχους σαν τούτους του Ιάκωβου Καμπανέλλη, που παραθέτουμε πλάι. Τους μελοποιούσαν (Σταύρος Ξαρχάκος), τους τραγουδούσαν (Νίκος Ξυλούρης – Τζένη Καρέζη), τους ενσωμάτωναν σε θεατρικά έργα (Κώστας Καζάκος)… Πολεμούσαν με τις σφεντόνες τούς εντός των τειχών εχθρούς. Διαβάστε τους στίχους του Καμπανέλλη: Μήπως γράφτηκαν πριν μια βδομάδα ή ένα μήνα;
Μεγάλα νέα φέρνω από κει πάνω
περίμενε μια στάλα ν’ ανασάνω
και να σκεφτώ αν πρέπει να γελάσω,
να κλάψω, να φωνάξω, ή να σωπάσω.
Οι βασιλιάδες φύγανε και πάνε
και στο λιμάνι τώρα, κάτω στο γιαλό,
οι σύμμαχοι τους στέλνουν στο καλό.Καθώς τα μαγειρέψαν και τα φτιάξαν
από ξαρχής το λάκκο τους εσκάψαν
κι από κοντά οι μεγάλοι μας προστάτες,
αγάλι-αγάλι εγίναν νεκροθάφτες
και ποιος πληρώνει πάλι τα σπασμένα
και πώς να ξαναρχίσω πάλι απ’ την αρχή
κι ας ήξερα τουλάχιστον γιατί.Το ριζικό μου ακόμα τι μου γράφει
το μελετάνε τρεις μηχανορράφοι.
Θα μας το πουν γραφιάδες και παπάδες
με τούμπανα, παράτες και γιορτάδες.
Το σύνταγμα βαστούν χωροφυλάκοι
και στο παλάτι μέσα οι παλατιανοί
προσμένουν κάτι νέο να φανεί.Στολίστηκαν οι ξένοι τραπεζίτες,
ξυρίστηκαν οι Έλληνες μεσίτες.
Εφτά ο τόκος πέντε το φτιασίδι,
σαράντα με το λάδι και το ξύδι
κι αυτός που πίστευε και καρτερούσε,
βουβός φαρμακωμένος στέκει και θωρεί
τη λευτεριά που βγαίνει στο σφυρί.Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,
μην έχεις πια την πείνα για καμάρι.
Οι αγώνες πούχεις κάνει δεν φελάνε
το αίμα το χυμένο αν δεν ξοφλάνε.
Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι,
η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή,
του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί.
Δημοσθένης Ξιφιλίνος