Ζορζ Μουστακί, αιώνιος “μέτοικος”

Ήταν σπουδαίος τροβαδούρος, συνθέτης-τραγουδιστής, λιγότερο ηθοποιός, συγγραφέας και ζωγράφος. Τραγούδησε σε εφτά γλώσσες (γαλλικά, ιταλικά, ελληνικά, πορτογαλικά, ισπανικά, αγγλικά, αραβικά). Έγραψε εκατοντάδες τραγούδια, κάποια από τα οποία ερμήνευσαν οι Εντίθ Πιάφ, Δαλιδά, Σερζ Ρεζιανί, Μπαρμπαρά, Ιβ Μοντάν, Φρανσουάζ Αρντί, Μπριζίτ Φοντέν, Ερμπέρ Παγκανί, Φρανς Γκαλ, Νταλάρας, Μοσχολιού, Καλογιάννης, Μελίνα, Cher, Μπόμπι Ντάριν κ.α.

Οι πρόγονοί του μιλούσαν όλοι ελληνικά, κατά τα λεγόμενά του. Οι απόγονοί του ζουν σήμερα σε τέσσερις χώρες (Γαλλία, Ισραήλ, Βενεζουέλα, Βραζιλία). Γεννήθηκε Γιουσέφ Μουστακί στα 1934 στην Αλεξάνδρεια, από Σεφαραδίτες Ελληνοεβραίους μετανάστες εκ Κερκύρας, με καταγωγή από τη Μικρά Ασία, τη Ζάκυνθο, τα Γιάννενα. Μέτοικος ο ίδιος, Πτολεμαίος Μεσόγειος κοσμοπολίτης, βρέθηκε το 1951 στο Παρίσι. Εντυπωσιάστηκε, λέει, από τον Ζορζ Μπρασένς τόσο πολύ, που δανείστηκε αμέσως το μικρό του όνομα.

moustaki

Η μουσική του απλώνεται με απλότητα σε δεκάδες δίσκους κι άλλη μια δεκάδα ζωντανές ηχογραφήσεις από τις πάμπολλες συναυλίες του στις πέντε ηπείρους. Έχει επίσης συνδράμει ή υπογράψει αρκετές κινηματογραφικές και τηλεοπτικές μουσικές, με πιο κοντινή μας εκείνη για το εξαίρετο σίριαλ του Ροβήρου Μανθούλη Ακυβέρνητες Πολιτείες (1985) από το ομώνυμο βιβλίο του Στρατή Τσίρκα. Πολύ σημαντική είναι η ζωντανή 20λεπτη καταγραφή από τον Μανθούλη (1970) της συνεργασίας Μίκη Θεοδωράκη – Ζορζ Μουστακί (πιάνο-κιθάρα) για την απόδοση στα γαλλικά του γνωστού αντιδικτατορικού άσματος Είμαστε δυο.

Ενώ ζούσε 40 χρόνια στο Παρίσι, αναγκάστηκε να μετοικίσει στη Νίκαια για να γλιτώσει από τις παγωνιές και τη μόλυνση που ταλαιπωρούσαν το χρόνιο εμφύσημά του. Έγραφε, ζωγράφιζε, κατέγραφε νέες μουσικές ιδέες, αλλά δεν τραγουδούσε πια, εξαιτίας της επιδείνωσης της νόσου του. Η τελευταία μετοικεσία είναι αιώνια και συνέβη στις 23 Μαΐου, 20 μέρες αφότου έκλεισε τα 79.

Κώστας Γ. Καρδερίνης