(LE DERNIER MÉTRO/ THE LAST METRO)
Σκηνοθεσία: Φρανσουά Τριφό
Παίζουν: Κατρίν Ντενέβ, Ζεράρ Ντεπαρντιέ, Ζαν Πουαρέ, Χάιντς Μπένεντ, Αντρέα Φερεόλ
Διάρκεια: 131’
Αξιολόγηση: ****
Η, τρίτη μετρώντας από το τέλος, ταινία του Τριφό υπήρξε η μεγαλύτερη εμπορική του επιτυχία, σαρώνοντας τα βραβεία Σεζάρ αλλά χάνοντας το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας από το «Η Μόσχα δεν πιστεύει στα δάκρυα» του Βλαντιμίρ Μένσοφ. Ο Τριφό οπτικοποιεί με τρυφερότητα τις παιδικές εικόνες της γερμανικής κατοχής που χαράχτηκαν ανεξίτηλα στη μνήμη του και ταυτόχρονα αποτίνει και φόρο τιμής στο κλασικό σινεμά, του οποίου υπήρξε οξυδερκέστατος μελετητής και διαχρονικός θαυμαστής. Ο Τριφό λοιπόν, επιλέγει ένα, στιβαρό αλλά όχι σοβαροφανή, ακαδημαϊκό τόνο και μία πιο συμβατική σε σύγκριση με την υπόλοιπη φιλμογραφία του αφηγηματική ρότα.
Το μοτίβο του ερωτικού τριγώνου που διατρέχει το έργο του δίνει και πάλι εμφατικό «παρών», δοσμένο με τη γνώριμη λεπτοδουλεμένη κομψότητα. Πέρα όμως από προσωπική εμμονή και αντανάκλαση του αγιάτρευτου προβληματισμού του Τριφό πάνω στη φύση των ανθρώπινων σχέσεων, το μοτίβο αυτό λειτουργεί ως φορέας και καθρέφτης αθέατων επιπέδων και (δια)συνδέσεων. Το σανίδι υποκαθιστά την πραγματικότητα και το υποκριτικό παιχνίδι διαδραματίζεται στην αληθινή ζωή. Κάθε χαρακτήρας κουβαλά το βάρος της συντήρησης μίας καλά κρυμμένης πτυχής του, μαθαίνει να ζει με τον συμπληρωματικό του εαυτό. Διόλου τυχαία εξάλλου, η ερωτική απιστία θα ολοκληρωθεί ως προέκταση του θεατρικού ειδυλλίου, με τα κουστούμια και το σκηνικό να πιστοποιούν την ισχύ διαφορετικών κανόνων και συμβάσεων. Το ιστορικό γίγνεσθαι μετατρέπεται σε καμβά όπου ιχνηλατείται το προσωπικό δράμα. Συγχρόνως, η καλλιτεχνική δημιουργία φορτίζεται με μία αποστολή ιερή, την διαφύλαξη της εσωτερικής φλόγας εν μέσω μίας εξωτερικής τραγωδίας.
Όταν άλλωστε η ζωή γίνεται αφόρητη, η μόνη λύση είναι να την αντιμετωπίσεις ως μία παράσταση.
Γιώργος Παπαδημητρίου