(MY SWEET CANARY)
Σκηνοθεσία: Ρόι Σερ
Διάρκεια: 89’
Αξιολόγηση: ****
Η Ρόζα η ναζιάρα με τα σγουρά μαλλιά. Η Χάρις η κλέφτρα που τα έχει πει όλα της. Η Ελληνοκύπρια Ντεμέτρι (Martha D. Lewis) με την μάγκικη φωνή, το κερεμέ, ο Tomer Katz. Η κυρία του κυρίου Ζαρντινίδη. Η Σάρα Σκεναζί που μεταμορφώθηκε σε Ρόζα Εσκενάζυ για να εξαφανιστεί (ίσως) από τα μητρώα της Πόλης. Τι σκάνδαλο; Ο Παράσχος και η μπεμπέκα κλέφτηκαν (1913). Ρόζα η ρεμπέτισσα, στις καρδιές των προσφύγων. Η Ρόζα-Ροζαλία, που ‘χε στα δυο της μάγουλα λιγάκι κρέμα φράουλα. Γιατί βαφτίστηκε Ροζαλία ορθόδοξη κι ας ήτανε οβριά.
Φοβερή έρευνα από τον σκηνοθέτη Ρόι Σερ και συγκινητική ευαισθησία και αφοσίωση στο θέμα του. Ακολούθησε τα πατήματά της και τα χνάρια της στον τότε γνωστό κόσμο: Πόλη (1895-1897), Θεσσαλονίκη, Άγιος Ταξιάρχης Ξάνθης, Αθήνα, Πειραιάς, Αμερική, Στόμιο (1980). Ευλαβική κατάθεση. Εσκεναζίν ή Σεφαρντίν; Λαντίνο στη Θεσσαλονίκη στη Στοά Καπάνι. Ο Μανώλης Ρασούλης στέκει στη γωνιά κι ο Ρόι Σερ του αφιερώνει τη φιλία.
Την τραγωδούν η Ισραηλίτισσα λαντίνο φωνή της Yasmin Levy, η Ελευσίνια μυστήρια Μάρθα Φριντζήλα και η Τουρκαλίδα Mehtap Demir με τον βιολοκεμανέ της, το κούρδικο βιολί της, τον σαζομπαγλαμά της, το ρεμπάμπ και τον ποντιακό της κεμεντζέ. Ο σαντουρτζής Ν. Καρατάσος και ο Τόλης Εσδράς (ή «Εβραίος») ο ακορντεονίστας την αναθυμιούνται σαν αγία. Σα σιφούνι σαν καταιγίδα.
Μια πολύ σπουδαία τεκμηρίωση για μια πολύ σπουδαία προσωπικότητα της σύγχρονης προσφυγικής μουσικής ιστορίας. Ένα μάθημα μετά μουσικής που δε θα βρείτε σε κανένα θρανίο. Για μια άπατρι καλλιτέχνιδα που κείται ελεύθερη στο Στόμιο Κορινθίας.
Τ’ όνομά μου είναι Ρόζα
… συ θα με τρελάνεις http://www.mysweetcanary.com/
απολαύστε υπεύθυνα http://www.soundsugar.net/rosaeskenazi
… εδώ είναι του Ρασούλη http://www.rasoulis.gr/
Κώστας Καρδερίνης