Σκηνοθεσία: Γιώργος Γεωργόπουλος
Παίζουν: Βαγγέλης Μουρίκης, Αγγελική Αναγνωστοπούλου, Τάσος Νούσιας, Όμηρος Πουλάκης, Προμηθέας Αλιφερόπουλος, Κόρα Καρβούνη
Διάρκεια: 99’
Αξιολόγηση: ***
Tungsten – ή αλλιώς βολφράμιο: χημικό στοιχείο με μυστηριώδες, ποιητικό όνομα. Το μέταλλο με τη μεγαλύτερη αντοχή στη θερμότητα και για αυτό βασικό υλικό των λαμπτήρων πυρακτώσεως. «Τουγκστένιο!», «Βολφράμιο!» θα μπορούσε να φώναζαν ως μαγικό ξόρκι οι αλχημιστές – αυτοί οι πρόγονοι της μοντέρνας χημείας – τελώντας τα πειράματα και τις μαγγανείες τους ελπίζοντας το μολύβι να γίνει χρυσός, το ελιξίριο της νεότητας να στάξει στους δοκιμαστικούς σωλήνες τους, η ευτυχία να διατυπωθεί σε έναν τύπο.
Την ευτυχία επαγγέλλεται ο σύγχρονος τεχνικός πολιτισμός μας. Πατάμε τους διακόπτες – «τουγκστένιο!» – και το ηλεκτρικό ρεύμα ανάβει το φως, ανάβει την τηλεόραση, το ψυγείο βουίζει, το ασανσέρ ξεκινά. Όμως, η ευτυχία δεν έρχεται τόσο απλά, μόνο η τεχνολογική επάρκεια.
Καλοκαίρι, στην Αθήνα, σε ξεχασμένους δρόμους και υποβαθμισμένες γειτονιές, η ηλεκτροδότηση διαρκώς διακόπτεται. Η ΔΕΗ απεργεί, η χώρα βυθίζεται σε επάλληλα στάδια οικονομικής ανέχειας, μια χούφτα ήρωες βυθίζονται δυστυχείς σε αδιέξοδα. Χρέη σε τοκογλύφους, ερωτικές σχέσεις προς διάλυση, η ταπείνωση μιας συνέντευξης για εργασία. Η κάμερα θα ακολουθήσει τις διαδρομές τους που μέλει να διασταυρωθούν σε άψυχα γραφεία εταιρειών, σε νεκρικά αμαξοστάσια, σε πεθαμένες αλάνες, σε φονικά σοκάκια.
Η Αθήνα κινηματογραφείται ασπρόμαυρα – και υπέροχα – ως μια οποιαδήποτε μητρόπολη, απειλητική, ανεχής, που τιμωρεί διαρκώς το ανθρώπινο στοιχείο όσων κατοίκων της στερούνται αντοχής στις υψηλής θερμοκρασίας κοινωνικές συνθήκες. Άσπρο και μαύρο στο φιλμ, τζάμι και μπετόν στην πόλη, θήτες και θύματα στους ανθρώπους. Η ταινία αξιοποιεί αλληγορικά τη δυαδική «λογική» του ηλεκτρικού κυκλώματος που ανοιγοκλείνει, για να μιλήσει για τη βία που ρέει μεταξύ των άνισων πόλων μιας κοινωνίας.
Συγγενής της είναι το περίφημο «Μίσος» του Ματιέ Κασοβίτς. Μπορεί σε αρκετές στιγμές της να είναι κοινοτυπική, κάποιοι διάλογοι αφύσικοι και το σενάριο να υποπίπτει σε ατοπήματα, ωστόσο τις στιγμές που ρέει απρόσκοπτα, προσφέρει μια δυνατή και καινοφανή νατουραλιστική προσέγγιση της χώρας μας, τώρα που σβήνουν τα λαμπάκια στις βιτρίνες της.
Tungsten! Tungsten! Όσο και αν φωνάζουμε τη μαγική λέξη, «ο πολιτισμός τους σταματά / μόλις σβήσει το ηλεκτρικό ρεύμα». Και στο σκοτάδι, αγριότητες.
Δημήτρης Δρένος
www.nibblingthevisible.blogspot.com